सुदूर नेपाललाई विश्वसँग जोड्दै

व्यवसायिकता तर्फ लम्किदै सुदुरपश्चिमको साहित्य

गत बर्ष मंसिर धनगढीमा आयोजित एकल रचना वाचन कार्यक्रम
गत बर्ष मंसिर धनगढीमा आयोजित एकल रचना वाचन कार्यक्रम
२०७५ वैशाख २२, १०:५०

देशमा आर्थिक सम्वृद्धिका मुद्धाहरुमा बहस हुनपर्ने आवाज उठिरहँदा प्रदेश नम्वर ७ अर्थात सुदुरपश्चिमका साहित्यकार र सर्जकहरु माँझ पनि यस मुद्धाले प्रवेश पाएको छनक देखिन थालेको छ । पहिले–पहिले कोठाभित्र सिमित व्यक्तीहरुका बिच सुनिने र सुनाईने साहित्य अहिले विस्तार भएको छ भने साहित्य पनि व्यवसायिक तर्फ लम्किरहेको संकेत देखिन थालेको छ ।विगतमा साहित्यलाई सित्तैमा सुन्ने र पढ्ने कुरा हो भन्ने धारणा बदलिएर अहिले साहित्य पनि पैसा तिरेर सुन्ने र पढ्ने परिपाटीको विकास हुन थालेको छ ।

अव साहित्यकारले खल्तीबाट खर्च गरेर कार्यक्रमहरु गर्नुपर्ने अवस्थाको अन्त्य हुन्छ की भन्ने आशा पनि पलाउन थालेको छ ।
२०७३ साल कार्तिकमा सुदुरपश्चिमको प्रमुख शहर धनगढीमा टिकटमा सृजनाहरु सुनाउने कार्यक्रमको सुरुवात भयो, एकल साहित्य साँझ कार्यक्रम मार्फत । त्यस अघि गायक गायिकाहरुका लागि धनगढी, महेन्द्रनगरमा एकल साँझ राखिए पनि साहित्यकारहरुकै लागि भने खासै आयोजना गरिएको थिएन् ।

उक्त कार्यक्रमको आयोजना अघि धेरैले श्रृजनाहरु पनि पैसा तिरेर सुन्छन भन्ने जिज्ञासा राखेका थिए । टिकट काटेर साहित्यिक कार्यक्रममा सहभागी हुने प्रचलन नभएका बेला जनक रसिकको पहिलो साहित्य साँझमा डेढ सय र डिल्लीराज ओझाको दोश्रो एकल साँझमा २ सय बढीले टिकट काटेर धनगढीको साहित्यलाई व्यवसायिकता तर्फ लैजाने माहोल बनाए ।
गत साल कवि हेमन्त विवशले पनि कविता वाचन मार्फत धनगढीवासीको मन जिते । डोट्याली कवि हेमन्त विवशले धनगढीका साहित्यप्रेमीलाई मन्त्रमुग्ध बनाए । गीत, गजल र कवितामा भुइँ मान्छेका कथा उन्दै आएका कविले तिनै सीमान्तकृतहरुको आवाज बुलन्द गरे ।


साहित्यले व्यवसायिक बाटो रोजिरहँदा सुदुरपश्चिममा पनि ठुलो सहभागिताका बिच साहित्यिक कार्यक्रमहरु हुन थालेका छन् । त्यसमा पनि यस क्षेत्रका प्रमुख शहरहरुमा सहभागीहरुबाट केही शुल्क लिएर सृजनाहरु सुनाउने क्रम सुरु भएपछि यस क्षेत्रको साहित्यले पनि व्यवसायिकता खोजिरहेको छनक दिएको छ ।

पैसा तिरेर साहित्य सुन्ने मात्रै होईन पछिल्लो समय साहित्यिक पुस्तकहरु किनेर पढ्ने पाठकहरु पनि बढिरहेका छन् । लेखकहरु अब सृजना गरेरै पनि बाच्न सक्छन् भन्ने कुराको संकेत साहित्यिक पुस्तकहरुको बढ्दो विक्रीले देखाएको छ । ऐना कथा संग्रह प्रकाशनको एक बर्षमै सुदूरपश्चिम साहित्य समाजका अध्यक्ष समेत रहेका मदन पुरस्कार विजेता रामलाल जोशीले रजत संस्करण निकाले ।
कुनै साहित्यकारले लेखेको गीत गाउने गायक र गायिकाले गित सुनाउँदा हजारौको टिकट काट्न पनि अग्रसर हुने तर सयौँ कविता र गीतहरु लेखेका तिनै साहित्यकारले सित्तैमा कवता र गित सुनाउनुपर्ने अवस्थाको अन्त्य नभएसम्म साहित्यकार र साहित्यको विकास अपेक्षित रुपम हुन सम्भव छैन् ।

सःशुल्क साहित्यका लागि सुदुरपश्चिममा केही प्रयासहरु भएपनि त्यसलाई पर्याप्त भन्न सकिदैन । तर पनि शुक्ल तिरेर साहित्य पढ्न र सुन्न पर्छ भन्ने मानसिकताको विकास भने भईरहेको कर्णाली ब्लुज र फिरफिरेका लेखक साहित्यकार बुद्धिसागरको छ ।
साहित्यिक पुस्तकहरु किनेरै पढ्ने बानीको विकास भईरहेपनि टिकट काटेर साहित्य सुन्नका लागि त्यस्ता कार्यक्रमहरु नियमित रुपमा भईरहेका छैनन् । लेखकहरु लेखेरै बाँच्ने अवस्था सृजना गर्ने हो भने सःशुल्क साहित्यिक कार्यक्रमहरु भईरहनुपर्ने र पाठकहरुको मानसिकता पनि फेरिनुपर्ने देखिएको छ ।

 

कमेन्ट लोड गर्नुस